Page 1 - Hildo's Hemel!  
Kijken door een telescoop. Wat kun je nog meer zien dan de blote buurvrouw?

 HOME    Page1    Page2    Page3    Page4 

Hildo's aller, allernieuwste hobby

Hildo heeft, aangestoken door Harald, ook zijn blik weer eens omhoog gericht. Overdag zie je wolken, een blauwe hemel en alles wat daar tussen zit. Als het donker is, ziet het er opeens heel anders uit. Speldenprikjes in de lucht! Dit heeft Hildo altijd al gefascineerd en 10 jaar geleden heeft hij zelfs een poging gedaan om een goede gebruikte telescoop te kopen. Het zicht, compleet met stoffige lenzen een bibberend statief en de hoge prijs deden Hildo besluiten om van de transactie af te zien.

Nu wordt het tijd voor een tweede poging!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Informatie via internet

Vandaag de dag is er het internet en de wereld, inclusief astronomie, is bijzonder toegankelijk geworden. Winkels met optische instrumenten (check Hildo's Duitse leverancier maar eens), forums over astronomie, sterrenkaarten, foto's van planeten, sterren en nevels... Tjonge, dacht Hildo, dit is echt leuk!

 

De drie telescoop systemen

Hildo merkte dat er meer is dan de bekende lange buis. In principe zijn er drie systemen (zie nummer 1, 2 en 3). Hildo is niet te beroerd om zijn net opgedane kennis met u te delen!

 

Nummer 1

De Refractor of lenzenkijker

De lange buis wordt een refractor genoemd en is in feite een verrekijker met een zeer lange brandpuntsafstand. Er zitten geslepen glazen in en met verschillende oculairen die je achter in de kijker stopt, wordt de vergroting bepaald. Voor de maximale vergrotingsfactor  is de diameter van de telescoop zeer belangrijk. Hoe groter de diameter hoe meer licht de telescoop vangt, des te helderder het beeld en hoe beter je zwakke sterren kunt zien. Het goede van een refractortelescoop (lenzenkijker) is dat ze een scherp en contrastrijk beeld geven. Prima eigenschappen om onze planeten te bekijken omdat die relatief veel licht geven. Glazen lenzen hebben wel de nare eigenschap om bij grotere vergrotingen kleurfouten te geven. Dit is altijd zo bij het gebruik van glas en kan weliswaar onderdrukt worden met een dure glas coating, maar blijft aanwezig en wordt erger naarmate de vergrotingsfactor stijgt. Om genoeg licht binnen te krijgen, moeten bovendien de lenzen erg groot zijn. Grote precisie geslepen glazen lenzen zijn erg duur. Bovendien is een refractor erg lang, dus de fysieke afmeting maakt deze telescoop niet erg handzaam. Een mooie refractor met een grote opening is dus gigantisch lang en vanwege de lenzen erg duur. Kleinere refractoren zijn prima, maar zijn beperkt in hun vergroting. De lensdiameter in millimeters x 2 is ongeveer de maximale zinvolle vergroting. Daarboven wordt het beeld weliswaar groter, maar je ziet niet meer details. Dit geldt overigens voor alle 3 telescooptypen.

 

Nummer 3 

De Schmidt-Cassegrain of Maksutov-Cassegrain

Dit systeem is, voor zover Hildo weet, ontwikkeld in Rusland en is relatief nieuw. Het combineert de refractor en de reflector tot een nieuw soort telescoop. Het precieze verschil tussen de Schmidt en Maksutov is Hildo ontgaan maar het systeem lijkt in ieder geval sterk op elkaar. De telescoop ziet er uit als een zeer korte Newton. De naar de hemel gerichte opening is afgesloten met een corrigerende lens, het beeld wordt naar de bodem van de buis gereflecteerd op een spiegel, van daaruit gaat het weer omhoog naar een vangspiegel die in het midden van de corrigerende lens zit, daarna gaat het weer door de buis naar beneden en komt in het midden uit, waarvoor een opening in de onderste spiegel zit. Waarschijnlijk bent u de draad al kwijt, en Hildo ook haast al, maar het komt er in ieder geval op neer dat het licht een aantal keren heen en weer gaat voordat het bij het oculair aankomt. Dit geeft een lange brandpunt afstand (beter voor een scherp beeld) in een bijzonder korte buis. De Maksutov doet het niet beter dan een Newton maar is wel een stuk kleiner, en helaas ook duurder. Toch is dit het telescooptype waarvoor Hildo heeft gekozen. De handzaamheid van deze telescoop steekt met kop en schouders boven de rest uit en is bovendien handiger met opbergen. Erg indrukwekkend is ie niet, maar ja... Hildo's huisje is al zo klein!

 

Hildo's telescoop

Hildo heeft een Maksutov-Cassegrain van Celestron (Chinese makelij) aangeschaft (zie foto hierboven) met een lensopening van 130mm, niet super groot maar alleszins redelijk. De brandpunt afstand van dit kleine kijkertje is maar liefst 2 meter! Compleet met een stabiele Astro5 montering en een stevig statief, want Hildo wil een zo weinig mogelijk bibberende telescoop. Zeker met het oog op de astrofotografie, op een later tijdstip. De door Hildo aangeschafte volgmotoren zijn niet afgebeeld op deze foto boven. Een 30mm oculair is standaard bijgeleverd. Verder heeft Hildo nog een extra 20mm oculair en een 3x Barlow lens (om beide oculairs nog eens 3 maal sterker te laten vergroten). De vergrotingsfactors waarover Hildo nu beschikt, zijn met het 30mm oculair 66/198 en met het 20mm oculair 100/300. De 300x vergroting gaat eigenlijk al iets over de  maximale vergroting heen die Hildo's telescoop aan kan. Een set van 4 kleurfilters die op het oculair worden gezet om bepaalde kleuren weg te filteren zodat bepaalde details op planeten beter te zien zijn. Een maanfilter was reeds standaard bijgeleverd. Hildo heeft voor dit alles dik 1000 Euro betaald bij een Duitse telescoop specialist. Lijkt je dat nou wel verstandig Hildo? Je weet niet eens of je astronomie leuk vindt want je hebt het nog nooit gedaan. Hildo is doof en blind want hij gaat verder met: Ja, het lijkt wel veel, maar het is een bedrag waarvoor je het in Nederland niet krijgt. Lekker klein is ie hè?

 

 

 HOME    Page1    Page2    Page3 

 

Hoe te beginnen met astronomie?

Als je serieus sterren wilt gaan kijken, moet je toch ook een redelijk instrument hebben om te kunnen observeren. Aldus de tweedehands sites bezocht, maar alras kwam Hildo tot de ontdekking dat leuke tweedehands telescopen erg duur zijn. Een fijne krijg je voor 2/3 van de nieuwprijs, als je mazzel hebt.  Dan heb je een gebruikt apparaat waarvan je niet weet wat er mee gebeurd is. Garantie kun je wel schudden natuurlijk. Al surfend over het internet heeft Hildo de afgelopen weken zich bezig gehouden met astronomie, en dan met name met de aanschaf van de juiste apparatuur. Voornamelijk astronomie forums en sites zijn een goede informatie bron. En dan nog valt nog niet mee want de keus is enorm. Draagbaar of een gigantisch onhandelbaar ding? Wat wil je er mee doen? Foto's maken? Dan heb je motoren nodig die de sterren volgen zodat je lange belichtingstijden kunt gebruiken om de zogenaamde deep-sky objecten te fotograferen. Deep-sky zijn sterren en nevels die buiten ons eigen zonnestelsel liggen. Die kunnen erg lichtzwak zijn en daardoor heb je soms erg lange sluitertijden nodig van soms wel een half uur of meer. Binnen ons zonnestelsel liggen alleen onze acht planeten (met manen) en onze eigen ster, de zon. Ook leuk maar in de deep-sky is meer te zien, dus er moest een statief komen met motoren die de telescoop de sterren laat volgen zodat Hildo straks de mooiste foto's kan maken van alle sterrenhopen en gasnevels. Over de techniek om de foto's te maken, digitaal of met film, moet Hildo zich nog beraden. Digitaal is natuurlijk het leukst, maar ook dit kan aardig uit de financiële klauwen lopen. Twijfel de twijfel...

Nummer 2

De Newton, Reflector, of Spiegeltelescoop

Drie verschillende namen voor hetzelfde ding. De Newton telescoop is ontwikkeld door de ons aller welbekende heer Isaac Newton. Jawel, de slimme wiskundige. Ook hij hield ervan om naar boven te kijken en ontwikkelde hiervoor zijn eigen telescoop. Het systeem is geniaal in eenvoud en het maakt van de Newton een goedkope maar zeer lichtsterke telescoop. Niet voor niets is dit waarschijnlijk de meest gebruikte telescoop in de wereld van de amateur-astronomie. Het principe is simpel. Met neme een buis met grote diameter. De ene kant is open en wordt naar de hemel gericht. De gesloten onderzijde bevat een grote spiegel. Deze grote (en dus lichtsterke) spiegel is relatief goedkoop te maken en heeft geen last van kleurfouten omdat hij niet van glas is. Het opgevangen beeld wordt precies gereflecteerd naar een klein 'vangspiegeltje' die boven in de buis gemonteerd is onder een hoek van 45 graden. Het aldus opgevangen beeld wordt daardoor naar de zijkant van de buis gespiegeld. Daar zit een gat waarin het oculair zit waardoor men kijkt. Om te observeren kijkt men dus aan de bovenkant van de buis. Met een ander oculair kan men, net zoals bij de lenzentelescoop, zo de vergroting bepalen. Voordelen te over voor de Newton maar de grote buis kan nogal... groot zijn.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Newton telescopen op een Dobson montering (statief)

Hier wat meer informatie over de Newton op een zogenaamde Dobson montering. Het is een supersimpel systeem om een telescoop op te bevestigen, erg stabiel en bovendien veel goedkoper dan de bekende driepoot-statieven. Nadeel is de wat onhandelbaarheid van dit systeem, en het niet kunnen volgen van sterren voor astrofotografie want een Dobson heeft geen motoren. Je kunt niet alles hebben!

 

Een 8 inch (20cm) Newton met Dobson type montering

Een 8 inch Newton (alleen de buis natuurlijk!) past volgens Hildo zo op zijn statief! De 200mm opening geeft een stuk meer licht dan Hildo's 130mm Maksutov. Toch is de losse Newton buis met optiek op deze foto vanwege de eenvoudige bouwwijze veel goedkoper dan Hildo's Maksutov. Waarom Hildo niet gekozen heeft voor een Newton laat de foto hier duidelijk zien. Newtons zijn groot en Newtons hebben een korter brandpunt, wat de scherpte niet ten goede komt, voor zover Hildo het begrepen heeft. Mocht het nodig zijn, kan Hildo altijd nog eentje aanschaffen als hij het financiële leed van de Maksutov te boven is. Dus wilt u goed sterren kijken voor weinig geld en hecht u geen waarde aan deep-sky foto's, koop een Newton op een Dobson montering.

 

Een 12 inch (30cm) Newton met Dobson type montering

De telescoop voor klein geschapen mannen. En nee... dit is geen fototrucage! Een 300mm vangt heel veel licht maar een telescoop met een diameter van 200mm lijkt op onze breedtegraad van 52 graden het maximaal bruikbare. Waarom weet Hildo niet precies, het heeft waarschijnlijk te maken met onrustige lucht, maar een indrukwekkend gezicht is het wel! Deze 300mm telescoop kost maar 1250 euro en is voor dat geld zelfs voorzien van een GoTo systeem! Dat betekent dat wanneer je op de juiste knop drukt, de computer de telescoop de juiste kant uit laat wijzen. Kennis van de hemel is niet meer nodig. Handig, dat wel, maar naar het schijnt is een groot gedeelte van het plezier dat sterrenkijken biedt juist het zoeken van de gewenste objecten. Hiervoor is een planisfeer, een soort draaischijfje die je de sterrenhemel laat zien op de tijd, datum en maand dat u net staat te kijken (heeft Hildo ook al!) een erg handige, en eigenlijk vrijwel noodzakelijk hulpmiddel.